Üniversitemiz Edebiyat Fakültesi, İstanbul’un kent tarihindeki afetleri incelemek ve afet risk azaltımının önemine dikkat çekmek üzere, “İstanbul Depremler Tarihi” adlı bir panel düzenledi. İMÜ Ziraat Bankası Kütüphanesi’nde 04 Mayıs 2023 tarihinde gerçekleştirilen panelin moderatörlüğünü İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyeleri üstlendi.
Panelin ilk bölümünde Dr.Öğr.Üyesi Fatih GÜRCAN, İstanbul’un kuruluşundan 18. yüzyılın sonuna kadarki süreç içerisinde İstanbul’da yaşanan depremleri ele aldı. İstanbul’un farklı asırlarda pek çok depreme maruz kaldığını, bunların bazılarının kente ve yerleşim alanlarına büyük zararlar verdiğini ifade etti. GÜRCAN konuşmasında eski İstanbul’da yapı stokunun büyük ölçüde ahşap olması nedeniyle depremlerin az kayıpla atlatıldığını, buna karşılık ahşap bina tasarımları sebebiyle yangın afetinin daha büyük yıkımlara neden olduğunu belirtti. GÜRCAN, zeminin önemine vurgu yaparak tarihi İstanbul depremlerinde yıkıcılığın depremin merkez üssüne yakınlıktan ziyade zeminin inşaata uygunluğu ile alakalı olduğunu dile getirdi. GÜRCAN, yaşanan bu afetlerin İstanbul’un kültürel miraslarına da büyük zarar verdiğine dikkat çekti. Tarihi Yarımada’da hangi eser ve bölgelerin depremlerden daha çok zarar gördüğünü ve deprem sonrası faaliyetlerin arşiv kayıtlarına nasıl yansıdığını ortaya koydu.
Prof.Dr. Vahdettin ENGİN ise konuşmasına II. Abdülhamid Dönemi’nde gerçekleşen 1894 depreminden söz ederek başladı. Bu depremin oldukça güçlü bir sarsıntı olmasına rağmen fazla üzerinde durulmadığını dile getiren ENGİN, 1894 depreminde en büyük zararı Kapalıçarşı’nın gördüğünü ve İstanbul’da o dönemdeki yapıların yaklaşık 1/8’inin çeşitli boyutlarda zarar gördüğünü ifade etti. ENGİN, konuşmasında 1935’te Marmara Adası’nda gerçekleşen ve İstanbul’u da etkileyen 6.4 şiddetindeki deprem ile 1963 depremlerine de değindi. Depremlerin Salı günü olacağına ve bu günün tehlikeli olduğuna dair halk içindeki inancın, gerçeklerle uyuşmadığını belirten ENGİN, “Salı sallanır”, “Salı günü uğursuzdur” gibi ifadelerin nereden kaynaklandığını da açıkladı.
Panel sonunda katılımcılar, dinleyicilerden gelen soruları yanıtladı.