İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Türkiye’de ve dünyada sürdürülebilir turizm türlerinin başında gelen sağlık turizmini hasta hakları ve etik ilkelerin uygulanmasından uygulamada karşılaşılan sorunların hukuki boyutlarına kadar, geniş bir yelpaze ele almak üzere “Hukuki Boyutuyla Sağlık Turizmi Sempozyumu” düzenledi. 21 Ekim 2023 Cumartesi günü, Göztepe Güney Kampüs’te yer alan Aşık Paşa Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen etkinlik, tüm öğrencilerimizin, akademik ve idari personelimizin ve kamunun katılımına açık olarak gerçekleştirildi.
Sağlık turizminin hukuki boyutunu tartışmak üzere akademisyen ve meslek insanlarının konuşmacı olarak yer aldığı sempozyumun açılış konuşmasında hukuk fakültesi dekanı Prof.Dr. Nur Zeliha KAMAN, tıp ve sağlık turizmi alanında oldukça popüler hale gelen Türkiye’nin bu alanda ilerlemeye devam ederken hukuki açıdan önem arz eden hususların tartışılmasının gerekliliğini ve sempozyumun bu ihtiyacı karşılamadaki rolüne vurgu yaptı.
Prof.Dr. Ayfer UYANIK, “Sağlık Turizmi Şirketlerinin Karşılaştığı Hukuki Sorunlar ve Çözüm Önerileri” başlıklı konuşmasında sağlık turizmi için hasta ile sağlık kuruluşları arasında aracılık yapan kuruluşların hukuki danışmanlık alma durumları ile ilgili yürüttüğü araştırmasının sonuçlarını aktardı. Firmaların hukuki danışmanlık hizmeti almama yönünde bir eğilimleri olduğunu tespit ettiğini ifade eden UYANIK, bu durumdan ötürü gelecekte doğabilecek hukuki sorunları ele aldı. Sürdürülebilir turizm politikalarının, turizm hizmeti veren kurumların hem sorumlu kurumlar olarak hizmet süreçlerini yürütebilmeleri hem de şeffaf kurumlar haline gelmeleri için gerekli önlemleri alacak şekilde geliştirilmesi gerektiğini belirtti.
Prof.Dr. Fulya İLÇİN GÖNENÇ ise; “Sağlık Turizminde Hasta Hakları ve Kişisel Sağlık Verilerinin Korunması” başlıklı konuşmasında ülkemize sağlık turizmi kapsamında tedavi için gelecek hastaların tıbbi geçmişlerinin sağlık kuruluşları ile paylaşılırken hasta mahremiyetinin korunması gerektiğine dikkat çekti. Bu bağlamda, devletin Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nu titizlikle uygulanması gerektiğini belirten İLÇİN GÖNENÇ, bu bilgilerin siber suçlara karşı korunmasının önemini vurguladı.
İlk oturumun son konuşmacısı Doç.Dr. Sevtap METİN, “Sağlık Turizminde Başlıca Etik Sorunlar” başlıklı konuşmasında şirketler için yapılan vergi indiriminin yol açacağı aşırı büyümeye ve sektörün genişlemesi sonrası ortaya çıkabilecek organ kaçakçılığı ve kara para aklama tehlikesine dikkat çekti. Erişilebilir bir sağlık sistemi yaratma ve sağlık hizmetlerinden eşit biçimde faydalanılmasında adil bir fiyatlandırmanın önemine vurgu yaptı.
İkinci oturumda Prof.Dr. Özlem YENERER ÇAKMUT, “Sağlık Turizmi Çeşidi Olarak Yapay Döllenme Müdahalesine Türkiye ve Türk Ceza Kanunu Perspektifinden Bakış” başlıklı konuşmasında üreme hakları ile doğrudan ilgili olan ve ülkemizde yasal olmayan heterolog döllenme (taşıyıcı annelik) yöntemi yurt dışında uyguladıktan sonra doğan çocukla ülkeye dönmek isteyen ebeveynler hakkında cezai işlem başlatılmasına karşın ceza kanunumuzda bu fiili içeren bir suç tipi bulunmadığını belirtti. Öte yandan, soy bağı bağlamında doğabilecek yasal sorunlara dikkat çekerek, Anayasa Mahkemesi’nin anne tarafından soy bağının reddi davası açılamaması sonucunu doğuran kanun hükmünü iptal etmesinin cinsiyet eşitliği bağlamında önemli bir gelişme olduğunu ifade etti.
Prof.Dr. Hayrunnisa ÖZDEMİR, “Sağlık Turizminde Hekimin Sorumluluğu” başlıklı konuşmasında hasta ve aracı kuruluş arasında yapılan sözleşmenin hukuki yapısını dinleyicilere aktardı. Bu sözleşmelerin karma-kombine niteliğinde tüketici sözleşmeleri olduğuna ve Türk Borçlar Kanunu’nun uygulama alanı bulduğuna dikkat çekti.
Oturumun üçüncü konuşmacısı olan Prof.Dr. Tekin MEMİŞ ise; “Sağlık Turizminde Sorumluluk ve Sigorta” başlıklı konuşmasında sigorta poliçelerinde azami teminat miktarının yetersizliğine de dikkat çekerek, hekimler için sigorta poliçeleri varken acenteler veya tesisler için yeterli poliçelerin olmamasının bir sorun teşkil ettiğini ifade etti.
Oturumun son konuşmacısı olan hukuk fakültesi dekanı Prof.Dr. Nur Zeliha KAMAN, “Sağlık Turizminde İdarenin Sorumluluğu” başlıklı konuşmasında günümüzde kamu hizmetlerini özel hukuk kişilerinden almaya yönelik yoğun bir eğilimin bulunduğunu ve idare hukuku sözleşmelerinin seyrekleşmeye başladığını dile getirdi. İdarenin rol oynadığı nadir alanlardan biri olan yetki belgesinin alımında ise var olan kriterlerin yetersiz olduğunu belirten KAMAN, devlet denetiminin artırılması gerektiğini ve idarenin hareketsiz kalmasının bir sorumluluğu da doğuracağını ifade ederek konuşmasını sonlandırdı.
Ülkemize büyük ekonomik katkı sağlayan ve yabancıların kaliteli ve makul fiyatlı sağlık hizmetlerine erişimini sağlayan sağlık turizminin kişilerin sağlığı ve refahını iyileştirmesi bakımından ülkemizi tercih edişlerinde aracı kurumların, hekimlerin ve tesislerin hukuken nelere dikkat etmeleri gerektiğine yönelik oldukça kapsayıcı olan bu sempozyumda gerek acenteler gerekse de idare bakımından etkin kurumlar olmanın yolları çizildi; daha verimli ve sorumlu hizmet sunumu için sağlık sisteminde yapılması gerekenlerin altı çizildi.
Hukukçuların yanı sıra hekim ve acentelerin yoğun ilgi gösterdiği soru-cevap bölümünün ardından sempozyum sona erdi.