2022-2023 Güz Dönemi “Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölüm Seminerleri”nin dördüncüsü, 23 Kasım 2022 Çarşamba günü Siyasal Bilgiler Fakültesi Toplantı Salonu’nda saat 17.00’de gerçekleştirildi. Bu kapsamda üniversitemiz Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Doç.Dr. Helin SARI ERTEM tarafından “Dış Politika Analizinde Ontolojik Güvenlik ve J. LACAN” başlıklı bir seminer sunuldu.
ERTEM konuşmasına Ontolojik Güvenlik kavramının kavramsal, teorik ve pratik yansımalarına dair açıklamalar yaparak başladı. Bu kapsamda “Ontolojik güvenlik nedir? Ontolojik güvensizlik ne anlama gelir? Ontolojik güvenlik kavramına dair hangi teorisyenler öne çıkarılabilir? Bu konuda hangi çalışmalar yapılmıştır? Ontolojik güvenlik ve kimlik nasıl ilişkilendirilebilir? Toplumların ya da devletlerin güvenlik ihtiyaçları nasıl açıklanabilir?” sorularını cevapladı. Böylece ERTEM, Uluslararası İlişkiler disiplininde Ontolojik Güvenlik Teorisi’nin kavramsal ve literatür odaklı bir incelemesini sundu.
ERTEM konuşmasının devamında, kimlik çatışmalarını açıklamak için ontolojik güvenlik kavramının önemine vurgu yaptı. Kavramın, diğer güvenlik teorileriyle açıklanamayan bazı durumları açıklanabilir hale getirdiğini ifade etti. Bu kapsamda ontolojik güvenlik teorisini toplumlar ya da devletler arasındaki çatışmaların çözümünde işlevsel bir araç olarak ele aldı. Ayrıca Ertem, kimlik krizleri, uluslararası terörizm, etnik çatışmalar, iç çatışmalar, sivil çatışmalar, toprak talepleri, mülteci sorunları, ekonomik krizler, demokratikleşme, demokrasi krizleri, aşırı sağın yükselişi, tekrar eden silahlı çatışmalar, soykırım ve etnik temizlik gibi pek çok vaka çalışmasının ontolojik güvenlik teorisi ile ele alınabileceğini dile getirdi. Aynı zamanda şiddetli çatışmaların sonlandırılması, barışın ve adaletin tesis edilmesi, güçlü kurumların oluşturulabilmesi, aşırılıkların önlenebilmesi için ontolojik güvenlik teorisinin önemine bir kez daha değindi.
ERTEM son olarak, ontolojik güvenlik teorisi ile kimlik arasındaki ilişkiye odaklandı. Söz konusu ilişkinin gelişimini ise; ünlü Fransız Psikanalist Jacques LACAN tarafından geliştirilen teoriler kapsamında ele aldı. Önemli bir Freud savunucusu olarak LACAN’ın, teorilerini bilinç dışı kavramı üzerinden inşa ettiğini ve Ayna Evresi Teorisi’ni geliştirdiğini belirtti. Bu bağlamda ERTEM, Ayna Evresi Teorisi ile bireysel kimlik gelişimini açıklayan LACAN’dan yola çıkılarak, toplumların kimlik gelişimlerine ve çatışmalarına dair açıklamalar yapılmasının mümkün olacağını, kişilerdeki güvenlik ihtiyacının, toplumların ya da devletlerin güvenlik ihtiyacı ile paralel olduğunu ifade etti. Böylece kimliklerin nasıl geliştiği ve kimlik çatışmalarına neden olan faktörleri psikanalitik yaklaşım ile ele almış oldu.
Seminer karşılıklı soru-cevap kısmı ile sona erdi.
