İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Sanat Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü tarafından düzenlenen “İstanbul Kent Araştırmaları” seminer serisinin on altıncısı 14 Eylül 2021 tarihinde çevrim içi olarak düzenlendi. Şehir ve Bölge Planlama Bölümümüz Öğretim Görevlisi Dr. Ayşegül CAN’ın moderatörlüğünde gerçekleşen seminere Maptriks’te kıdemli danışman olarak görev yapmakta olan, yüksek şehir plancısı Gözde KARAHAN konuk oldu. KARAHAN, “Pandemi Döneminde İstanbul’da İşe Ulaşma Eğilimleri” başlıklı çalışmasını sundu.
KARAHAN ‘çalışan nüfus’ üzerinde ve kartopu örneklem modeliyle yaptığı çalışmasında çevrim içi yaptığı anket verilerine dayalı sonuçlarını paylaştı. Anket sonuçlarına göre iş verenler ile insan kaynakları ve hukuk alanında çalışanların şahsi araç kullanımında gözle görülür bir artış tespit eden KARAHAN, yönetim, satış- pazarlama ve müşteri ilişkileri alanında çalışan kesimin ise şirket aracı ile trafiğe katılma durumunda artış olduğunu belirtti. Covid-19 pandemisi döneminde çalışma modellerinin de değiştiğine dikkat çeken KARAHAN, katılımcıların %47´sinin hibrid biçimde çalıştığını belirtti. Çalışma modellerinin değişmesi ile birlikte, kentsel ulaşım talep ve formlarının, ev- iş arası ulaşım yapısının da değişmeye başladığına dikkat çekti. Çalışmada pandemi öncesi araç sahipliğini de sorgulayan araştırmacı, pandemi döneminde araç sahibi olmayan ancak gelecek dönemde almayı planlayan nüfusun da önemli bir yer tuttuğunu vurguladı. KARAHAN pandeminin tek başına araç sahipliğindeki artışı tetiklemediğini belirtti ve otomobilin ülkemizde bir yatırım aracına dönüşmesine dikkat çekti. Pandemi öncesi %45 seviyesinde olan toplu taşıma kullanım oranının %31 civarına gerilediğini belirten KARAHAN, farklı ulaşım alternatiflerinin seçiminde ev- iş yeri mesafesinin de etkili olduğunu ifade etti. KARAHAN, araştırma sonuçları değerlendirildiğinde, ilerleyen dönemlerde İstanbul’da trafik sıkışıklığının engellenmesi ve daha sürdürülebilir bir kentsel gelişimin sağlanması için hem değişen ulaşım eğilimlerinin hem de yeni ulaşım tür ve araçlarının birlikte değerlendirilerek kent planlarına aktarılması gerektiğine dikkat çekti.
Sunum sonrası gerçekleşen soru cevap bölümünde artan araç kullanımını regüle etmek için paylaşımlı araç ve park et- bırak gibi alternatif sistemlerin etkin kullanımı, planlama ilkeleri ve tasarım kriterleri tartışıldı.