İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Sanat Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü tarafından düzenlenen “İstanbul Kent Araştırmaları” seminer serisinin yirmi dördüncü semineri 12 Kasım Cuma günü çevrim içi olarak gerçekleştirildi. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Ayşegül CAN moderatörlüğünde gerçekleştirilen seminere Yüksek Mühendis Nazlı Varlıer ‘Bütüncül Bir Yaklaşım Üzerinden Yaratıcı Kent Kavramının İncelenmesi: Tasarım Şehri İstanbul’ başlıklı sunumu ile konuk oldu.
Sunumuna ‘yaratıcı kent’ kavramının ortaya çıkış süreciyle başlayan VARLIER, devamında yaratıcı ekonomi, yaratıcı sektör, yaratıcı sınıf ve kültür endüstrileri gibi yaratıcı kentle ilişkili kavramları ele aldı. Farklı araştırmacıların yaratıcı kent çalışmalarına kronolojik olarak değinen araştırmacı, yaratıcı kent çalışmalarının akademik, uygulama ve politika boyutlarına değindi. VARLIER, sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması ve sürdürülebilir kentler tasarlanması için yaratıcı kentlerin 2030 Gündemi’nde yer alan hedefleri açıkladı. Yaratıcı kentlerin özellikle ağır endüstrilerden yaratıcı endüstrilere geçişi sağlaması nedeniyle sürdürülebilir büyüme ve girişimcilik açısından büyük önemi olduğunu belirtti ve bu büyümenin kentte gelecekte sahip olunacak işgücünün bilgi ve yeteneklerinde de gelişim yaratacağını vurguladı. Bu gelişimin kentte yaşayan kimseyi geride bırakmadan, kapsayıcılık, eşitlik ve diyalog ilkeleri çerçevesinde sağlanması gerektiğini, buna ek olarak kentlerin de ekolojik duyarlılıklar ile dirençli şekilde tasarlanması gerektiğine dikkat çekti. Böylesi bir sürecin, sosyal inovasyon, kentlilik bilinci ve kamu katılımı süreçleri ile desteklenmesi gerektiğini ve kentlerin tüm kentliler ile ortaklaşa üretilen kararlar ile birlikte şekillendirilmesi gerektiğini belirtti.
Yaratıcı kentlerin sınıflandırılmasında uluslar arası kriterler ve kuruluşlara da yer veren VARLIER, 2017 yılında UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı‘na “Tasarım Şehri” olarak katılan İstanbul’u da akademik, uygulama ve politika boyutları ile ele aldı. Tasarım kenti olarak İstanbul’da gösterge-politika döngüsünde etkinliğin artırılması için yapılan yaratıcı kent çalışmalarını akademi-politika-uygulama olmak üzere üç farklı boyutta inceledi ve kavram boyutları arasındaki ilişkiyi ortaya koydu. Yaratıcı kent performans ölçümlerine göre İstanbul´un pek çok alanda geri kaldığına değinen araştırmacı, kentsel yönetim çalışmalarının da arttırılması gerektiğine değindi ve İstanbul düzeyinde yapılacak sonraki çalışmalar için boşlukları değerlendirdi. Özellikle yaratıcı kent, sürdürülebilirlik ve performans ilişkisine odaklanan çok boyutlu ve katmanlı çalışmalara ihtiyaç olduğunu dile getirdi.
Sunum sonrası yapılan tartışma bölümünde, yaratıcı kent kavramının küresel güneydeki yansımaları ve İstanbul örneği karşılaştırıldı.
