Üniversitemiz Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü öğretim üyemiz Dr. Öğr. Üyesi Ümmühan DEMİR yürütücülüğündeki “Diyabet Karşıtı Etkisi Bilinen PGC-1α hedefli SR-18292 Molekülünün Tümör Karşıtı Etkisinin Prostat Kanseri Hücre Modellerinde Araştırılması” başlıklı projesi kabul edildi. Bahsedilen TÜBİTAK 1002 projesi, yüksek lisans öğrencimiz Rabia ERDOĞDU’nun tez çalışması olarak devam etmektedir.
Bu proje ile spesifik bir molekülün kanser karşıtı etkisini prostat kanserinde göstererek, prostat kanserine karşı bir tedavi olabileceği bilgisini literatüre kazandırarak insan sağlığına katkıda bulunulması ve kanser, diyabet gibi hastalıklara bağlı ölüm oranlarının azaltılması hedeflendi.
Prostat kanseri tedavisiyle ilgili son yıllarda yapılan birçok çalışmaya rağmen, ileri prostat kanseri türlerinde (metastatik ve kastrat dirençli) klinik kullanım onayı alan tedaviler Dosataksel gibi kemoterapi ajanları ve enzalutamid ve abiretaron gibi AR sinyal yolağı inhibitörlerinden öteye geçmediği görüldü. Ayrıca bu tedavilere direnç geliştirilmesi de ciddi bir problem olarak gözlemlendi. Bu duruma bakıldığında sağlık risklerinin azaltılması için hala yeni tedavi yaklaşımlarına ihtiyaç olduğu görüldü. Diyabet karşıtı ilaçların kanser karşıtı etkileri birçok kez denendi ve gösterildi. Spesifik olarak prostat kanserinin tip 2 diyabet ile bazı ortak mekanizmalara sahip olduğu literatürde bildirilmekte. Glukoz üretimi gibi önemli metabolik faaliyetler tip 2 diyabette ve prostat kanseri tümör mikroortamında önemli role sahiptir. Bu projede anti-diyabetik amaçla tasarlanmış bir molekülün, SR-18292, prostat kanserinde tümor karşıtı etkilerinin bulunması hedeflendi. SR-1829 molekülü, PGC-1α üzerinden mitokondriyel metabolik faaliyetlerinin baskılandığı görüldü. Bu molekülün kanser karşıtı bir ilaca dönüşme potansiyelinin prostat kanserinde yüksek olduğu düşünülüyor. Kanser karşıtı etkisi yalnızca bir kanser türünde gösterilen SR-18292 molekülü, bu proje ile birlikte ilk kez prostat kanserinde denenmesi amaçlandı. SR-18292’nin tümör baskılayıcı etkileri prostat kanseri hücrelerinde ilk kez araştırılacak olup spesifik olarak SR-18292’nin prostat kanserinde; tümör büyümesi, 3 boyutlu kültür oluşturma, migrasyon-invasyon, koloni oluşturma ve epitelyal-mezenkimal geçişe etkilerinin araştırılması hedeflendi. Bu araştırmalar sayesinde küresel amaçlar kapsamında kanser ve diyabet hastalığına bağlı insanlardaki ölüm oranlarını azaltılması amaçlandı.
Öğretim üyemizi ve öğrencimizi hastalıkların tedavisine yönelik katkılarından ötürü tebrik eder, başarılarının devamını dileriz.