İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen UN SDSN (Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı) Türkiye Üyeler ve Paydaşlar Buluşması’na katılım sağladı. 21 Mayıs 2025 Çarşamba günü 09:30-17:30 saatleri arasında Boğaziçi Üniversitesi Güney Yerleşkesi Albert Long Hall Binası’nda gerçekleştirtirilen etkinlikte, Güncel Gelişmeler Işığında SDSN Girişimleri ele alındı. Açılış konuşmalarını takiben, T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İklim Değişikliği Başkanı Prof.Dr. Halil HASAR’ın sunumu ile sürdürülebilirlik alanında Türkiye’deki güncel gelişmeler ele alındı. Sonrasında, UNSDSN Global, Avrupa, Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinin temsilcileri her bir bölgede gerçekleşen güncel gelişmeler hakkında bilgi sundu. Toplantının ikinci oturumunda ise; Türkiye genelinde sürdürülebilir kalkınma hedeflerine yönelik faaliyet yürüten üniversiteler iyi uygulamalarını paylaşarak deneyim alışverişinde bulundu. Üniversitemizi etkinlikte Sürdürülebilirlik Ofisi Araştırma Görevlisi Ayça ÇELİKBİLEK temsil etti.
İstanbul Medeniyet Üniversitesi olarak bilimsel alanda yaptığımız araştırma ve projelerin çıktılarını toplumla buluşturmayı önemsediğimizi ifade eden ÇELİKBİLEK, İstanbul Medeniyet Üniversitesi’nin sürdürülebilir kalkınma amaçlarına katkı sunmak üzere gerçekleştirdiği çalışmaları araştırma, eğitim, uygulama ve liderlik olmak üzere dört başlık altında sınıflandırarak aktardı. Sunumunda, üniversitemizin bilimsel araştırmalarla çevre sorunlarına çözüm üretme, ders içerikleriyle sürdürülebilirlik bilincini yayma, kampüs içinde uygulanan çevre dostu sistemlerle kaynak kullanımını azaltma ve topluma yönelik farkındalık faaliyetleriyle liderlik rolü üstlenme yönündeki çabalarını örneklerle açıkladı.
Araştırma alanındaki katkılar kapsamında ilk olarak İstanbul Medeniyet Üniversitesi Bilim ve İleri Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi bünyesinde faaliyet gösteren Nanobilim ve Nanoteknoloji Laboratuvarı’nda yürütülen biyoplastik çalışmaları tanıtıldı. ÇELİKBİLEK, laboratuvarda atık azaltımı için tek kullanımlık plastiklere çevre dostu alternatifler üretmek üzere deniz marulu, müsilaj, kenevir ve pazar atıkları gibi doğal malzemeler kullanılarak geliştirilen biyoplastiklerden bahsetti. Kullanılan organik malzemelerin polimer ve çözücülerle karıştırılarak ambalaj endüstrisinde tek kullanımlık plastiklere alternatif olarak kullanılabilecek biyoçözünür ürünlere dönüştürülmesi süreci ile ilgili bilgiler aktardı. Bu laboratuvarda son yıllarda gerçekleştirilen bir diğer çalışmanın ise; ipek fibroinlere odaklandığını ifade eden ÇELİKBİLEK, proje ekibinin yüksek dayanıklılığa sahip, biyobozunur hafif aerojeller üretitiği ve bu malzemenin hem izolasyon malzemesi hem de yara örtüsü olarak kullanılabileceğini belirtti. İMÜ’nün geleceğin liderleri ve karar vericileri olacak öğrencilerimizin her birinin sürdürülebilir kalkınma amaçlarına yönelik şimdiden farkındalık kazanmalarını ve bu amaçlar hakkında düşünerek projeler geliştirmelerini önemsediğini ifade eden ÇELİKBİLEK, üniversitemizin 2024 yılından beri düzenlediği »Medeniyet Olimpiyatları»nda öğrencilerimizin kampüslerimizin çevre dostu kampüs olmasına yönelik proje önerilerini sunduğu “Yeşil Proje Yarışması”ndan bahsetti. Bu alanda fikir üreterek proje geliştiren öğrencilerimizin ödüllendirildiğini ve önerilen projelerin bir kısmının da uygulamaya geçirilmesinin planlandığı bilgisini aktardı.
Eğitim alanındaki çalışmalar çerçevesinde, üniversitemizde verilen derslerin %14’ünün doğrudan ya da dolaylı olarak sürdürülebilir kalkınma amaçlarıyla(SKA) ilişkili içerikler barındırdığı ve bu yönüyle derslerimizin aynı zamanda sürdürülebilir kalkınma eğitimi niteliği de taşıdığı ifade edildi. Her yıl Aralık ayında düzenlenen Sürdürülebilirlik Haftası Etkinlikleri kapsamında tüm akademik birimlerde eş zamanlı olarak gerçekleştirilen “Sürdürülebilirlik için 5 Dakika” uygulamasıyla öğrencilere SKA’lar hakkında bilgi verildiği belirtildi. Ayrıca, üniversitemizin Afrika Sağlık Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (MASAM) aracılığıyla Uganda, Sudan, Somali ve Somaliland gibi ülkelerden sağlık personeli stajyer olarak kabul ederek bu kişilerin mesleki gelişimlerine katkı sunduğu, böylece sürdürülebilir kalkınmanın küresel ölçekte desteklendiği dile getirildi. Bu proje kapsamında aynı zamanda üniversitemizdeki hocalarımızın, Afrika kıtasında önemli cerrahi ameliyatlar gerçekleştirdiğini ve böylece insan sağlığı alanında önemli katkı sağlandığı vurgulandı.
Uygulama başlığında ise; kampüs genelinde hayata geçirilen somut çevresel projelere yer verildi. İMÜ Göztepe Kuzey Kampüs’te lavabo sularının arıtıldıktan sonra, tuvalet sifonlarında yeniden kullanılması için çoklu gri su geri kazanım sistemi kurulduğu, böylece kampüste su kullanımı verimliliğinin arttırılmasının hedeflendiği anlatıldı. Ayrıca üniversitemiz Sürdürülebilirlik Topluluğu’nun kampüs bünyesinde kurduğu Kağıt ve Plastik Geri Dönüşüm Atölyeleriyle yerinde dönüşüm yapıldığı, bu sayede geri dönüşüm süreçlerinde lojistik, depolama, dönüşüm ve üretim aşamalarındaki enerji tüketiminin ve karbon salımının minimize edildiği ifade edildi. Bu atölyelerde kurumsal atıkların geri dönüştürülerek kitap ayracı ve takvim gibi kurumsal hediyeliklerin üretildiğini ifade eden ÇELİKBİLEK, kampüs alanları içerisindeki cafe ve kantinlerde oluşan tek kullanımlık pet şişelerin de plastik dönüşüm atölyesinde dönüştürülerek pek çok hediyelik ürünün üretiminde kullanıldığını belirtti. Pet dönüşüm atölyelerinde son üç aylık dönemde oyun hamuru kalıpları ve çeşitli oyuncaklar üretildiği ve üretilen bu eğitim materyallerinin Türkiye’nin farklı yerlerindeki okul öncesi eğitim sınıflarına ücretsiz olarak gönderildiğini ve böylece eğitimde fırsat eşitliği sağlanmasına da katkı sağlandığı bilgisi aktarıldı.
Liderlik ve farkındalık alanındaki çalışmalarda, İstanbul Medeniyet Üniversitesi’nin sürdürülebilir yaşam kültürünü yaygınlaştırmaya yönelik kapsamlı etkinlikler düzenlediği aktarıldı. Her yıl Aralık ayında düzenlenen Sürdürülebilirlik Haftası Etkinlikleri‘nin yalnızca eğitim amaçlı bilimsel sunumları değil, aynı zamanda uygulamalı atölyeleri de kapsadığı, bu etkinliklerin dış katılıma açık ve ücretsiz olarak gerçekleştirildiği ifade edildi. Temmuz aylarında ise “Plastiksiz Temmuz” etkinlikleri düzenlenerek, tek kullanımlık plastiklerin çevresel zararlarına dikkat çekildiği ve katılımcılara plastik kullanımını azaltmaya yönelik doğa dostu çözüm önerilerinin sunulduğu belirtildi. Üniversitenin biyoçeşitlilik farkındalık çalışmalarından biri olarak, Sürdürülebilirlik Ofisi tarafından birinci derece doğal sit alanı olan Validebağ Korusu’nda düzenlenen BioBlitz atölyeleri tanıtıldı. Bu atölyelerde, uzmanlar eşliğinde korudaki canlı türlerinin tespit edilerek biyolojik çeşitliliğin kayıt altına alındığını ifade eden ÇELİKBİLEK, Aralık 2021’de başlatılan ve vatandaş bilimi yaklaşımıyla yürütülen bu çalışmalar sonucunda 2025 yılına kadar toplam 352 tür tespit edilerek 1.103 kayıtlı gözlem yapıldığı bilgisini aktardı. Atölyeler süresince katılımcılara gözlemlenen türler ve özellikleri hakkında bilgi verilerek doğayla daha bilinçli bir ilişki kurulmasını ve böylece koruma bilincinin geliştirilmesini sağlamayı amaçladıklarını ifade etti.
Sunumun ardından aynı zamanda İMÜ Sürdürülebilirlik Topluluğu akademik danışmanı olan ÇELİKBİLEK, toplantı katılımcılarına İMÜ Sürdürülebilirlik Topluluğu tarafından kampüsümüzde kurulan yerinde dönüşüm atölyelerinde geri dönüştürülen atık kâğıtlardan üretilen tohumlu el yapımı kitap ayraçlarını hediye etti. Yerinde dönüşüm yaklaşımının yaratıcı bir çıktısı olan bu anlamlı hediye hem üniversitemizin çevresel duyarlılığını somut bir örnekle yansıtması hem de katılımcılar nezdinde farkındalık oluşturması açısından büyük takdir topladı.
İstanbul Medeniyet Üniversitesi, UN SDSN Türkiye Üyeler ve Paydaşlar Toplantısı’na katılımıyla, sürdürülebilirlik alanında yürüttüğü çok boyutlu çalışmaları ulusal düzeyde paylaşma ve diğer iyi örnekler hakkında fikir edinme fırsatı buldu. Üniversitemiz, bilimsel araştırmalar ve projeler yoluyla ürettiği bilgiyi topluma aktarmayı öncelikleri arasında görerek, yalnızca akademik üretime değil; liderlik, farkındalık ve sosyal sorumluluk alanlarında da etkili uygulamalar geliştirmeye devam ettiğini bir kez daha ortaya koydu. Bu yaklaşım doğrultusunda, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine yönelik katkılarını bütüncül bir vizyonla sürdürdüğünü vurguladı.
