İstanbul Medeniyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü’nden Dr.Öğr.Üyesi Ayşe Büşra SUBAŞI YURTÇU “Bir Okul Öncesi Eğitim Sınıfındaki Kaynaştırma Uygulamalarının Özel Eğitim Danışmanlığı Desteğiyle İyileştirilmesi: Bir Eylem Araştırması” isimli doktora tezini 26-29 Mayıs 2022 tarihleri arasında Eskişehir’de yapılan Uluslararası Katılımlı 6.Ulusal Disiplinlerarası Erken Çocuklukta Müdahale Kongresi (UDEMKO2022)’nde sundu. Bu tez Anadolu Üniversitesi Özel Eğitim Anabilim Dalı Zihin Engelliler Öğretmenliği Programı’nda Prof.Dr. E. Sema BATU ve Prof.Dr. Serhat ODLUYURT danışmanlığında hazırlandı ve BAP Komisyonunca kabul edilen proje kapsamında desteklendi.
Özel gereksinime sahip bireyler için nitelikli eğitim sunulması ve kişilerin eğitimde fırsat eşitliğine sahip olması amacıyla yapılan bu çalışma kapsamında Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan bir çocuğa eğitim sunulurken öğretmen eğitimi de yapıldı. Bu araştırma, OSB’li olan bir çocuğun kayıtlı olduğu bir okul öncesi sınıfındaki kaynaştırma uygulamalarının özel eğitim danışmanlığı (ÖED) desteğiyle iyileştirilmesinin amaçlandığı bir eylem araştırması olarak tasarlandı. Araştırmanın veri toplama araçlarını gözlem, yarı yapılandırılmış görüşmeler, araştırmacı günlüğü, geçerlik komitesi toplantı tutanakları, resmi belgeler, yansıtma ve ÖED toplantı tutanakları, kontrol listesi, süreç ürünleri ve günlük plan oluşturdu. Eylem planları davranış problemlerini önleme ya da durdurma ve öğrencinin etkinliklere katılım süresini artırmaya yönelik uygulamalar, ipucu ve pekiştirme sistemlerinin etkili kullanımı, uyarlama becerileri, akran öğretimi ve fırsat öğretimi uygulamalarını kapsadı. OSB olan çocukta belirlenen değişiklikler sözel ifadelerin, sosyal etkileşimin, bilinçli davranışlar ve algı düzeyinin artması, yönergelere uyma, boyama becerilerinin gelişmesi, sınıf rutinlerine dahil olma, anlamlı etkinliklerle meşgul olunan sürenin uzaması, kendini uyaran davranışların süresinin azalması, bireysel ve grup oyunlarına dahil olma oldu. Öğretmen üzerindeki katkıları ise Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı süreçleri, çocuğun sınıf süreçlerine dahil edilmesine yönelik uygulamalar, velileri bilinçlendirme, etkili pekiştirme ve ipucu sistemleri, olumsuz davranışları önleme, OSB olan çocuğa sunulan yönergeler ve fırsat öğretimi uygulamasına ilişkin yeterliğin artması olarak belirlendi. Ayrıca diğer katılımcılar üzerinde oluşan katkılar ve süreçte gerçekleştirilen uyarlamalar raporlandı; uygulama ve ileri araştırmalara yönelik öneriler sunuldu.