İstanbul Medeniyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Bölümü öğretim üyesi Prof.Dr.Yeşim GÜLEÇ ASLAN, Hacettepe Üniversitesi Özel Eğitim Topluluğunun Nisan Ayı Otizm Farkındalık Etkinlikleri davetlisi olarak 6 Nisan 2022 tarihinde “Otizmde Erken Eğitim: Nelere Dikkat Edelim?” konulu üniversite öğrencilerine yönelik çevrim içi bir seminer gerçekleştirdi.
Prof.Dr.Yeşim GÜLEÇ ASLAN konuşmasında kapsayıcı eğitimde bir topluma hizmet çalışması bağlamında öncelikle özel gereksinimli bireylerden Otizm Spektrum Bozukluğunun (OSB) tanımını, erken tanının ve erken eğitimin önemini ve erken eğitimdeki temel unsurları açıkladı. Otizm spektrum bozukluğunun sosyal ve iletişimsel güçlükler ve sınırlı, yineleyen ilgi ve davranışlarla karakterize olan ancak halen tam olarak anlaşılamamış nörogelişimsel bir durum olduğunu ve belirtilerinin bebeklik döneminde başladığını ifade etti. Tıbbi bir tedavisinin bulunmadığını, uygun önlemler alınmadığında bireylerin yaşamlarını oldukça olumsuz etkileyen OSB’ye yönelik en umut veren ve olumlu sonuçlar getiren uygulamanın özel eğitim olduğunu belirtti. Erken tanı ve erken özel eğitim ile yaşam boyu kalıcı gelişmeler, belirtilerin şiddetinde azalma, topluma katılım, akranlarıyla aynı okullarda kaliteli eğitim alma (kaynaştırma/bütünleştirme) ve yaşam kalitesinin artmasının mümkün olduğunu dile getirdi.
Daha sonra OSB’li bireyler üzerindeki olumlu etkileri araştırmalarca gösterilmiş eğitsel yöntemlerden olan bilimsel dayanaklı uygulamalar ve uygulamalı davranış analizi (UDA) hakkında öğrencileri bilgilendirdi. Bilimsel dayanaklı uygulamaların neredeyse tamamı uygulamalı davranış analizine (UDA) dayalı olduğunu, kısa ve uzun dönemli olumlu etkileri araştırmalarca ortaya konduğu için öncelikli olarak tercih edilmesi gerektiğini ifade etti. Ancak, bilimsel dayanaklı uygulamaların yetersiz kaldığı ya da herhangi bir olumlu gelişmenin görülmediği durumlarda henüz yeterli bilimsel dayanağı olmayan ama umut vaat eden gelişimsel-ilişki temelli uygulamalar, resim değiş-tokuş sistemi ve TEACCH gibi uygulamalara başvurulmasını gerektiğini de ekledi. Asıl amacın, bireysel farklılıklardan ötürü yaşanan eşitsizliklerin azaltılması için küçük yaş çocuklarının sosyal ve iletişim, oyun, akademik, toplumsal ve duygusal alanlarda gelişmelerinin sağlanarak, kaynaştırma ortamlarında eğitim alacak düzeye getirilmeleri olduğunu belirtti. Son olarak, kaynaştırma/bütünleştirme çalışmaları ve OSB’li bireylerle birlikte yapılabilecek etkinliklerle ilgili örnekler sundu.
Prof.Dr.Yeşim GÜLEÇ ASLAN, ailelere ve bireylere uygun yollarla destek olmanın sadece eğitimcilerin görevi değil, toplumsal bir sorumluluk olduğunu ve hem OSB tanılı bireylere ve hem de onların ailelerine profesyonel ve manevi destek sunarak sıra dışı yolculuklarında eşlik etmenin önemine değinerek konuşmasını sonlandırdı.
