İMÜ Sürdürülebilirlik Ofisi, tek kullanımlık plastikleri azaltmak ve atıksız bir yaşamı teşvik etmek üzere başlattığı Plastiksiz Temmuz meydan okumasının son gününde sizleri mangala turnuvasına davet ediyor.
Çocukken kaç oyuncağınızı kırdığınızı hatırlıyor musunuz? Kaç tanesini dışarıda düşürüp kaybettiğinizi ve uçup savrulduğunu? Peki artık kullanılmadığı ya da kullanılamaz durumu geldiği için kaç tanesinin çöpe atıldığını? Siz bu soruların cevabını ya da oyuncağınızın kendisini hatırlamıyor olsanız da çocukken oynadığınız plastik oyuncaklarınız hala doğada… Ve yaklaşık 500 yıl kadar da orada kalmaya devam edecekler.
İMÜ Sürdürülebilirlik Ofisi, plastik atıkların azaltılması konusunda farkındalık yaratmak üzere düzenlediği Plastiksiz Temmuz etkinliklerinin son gününde sizleri Türk Kültürü’nde önemli bir yer tutan ahşap ve doğal malzemeli oyuncakların başında gelen ve UNESCO tarafından Türkiye’nin somut olmayan kültürel mirası listesine dahil edilen “Mangala” ile tanıştıracak. Etkinlikte mangala hakkında kısa bir bilgi verildikten sonra, mangala oyun kuralları anlatılacak ve REDKA sponsorluğunda bir mangala turnuvası düzenlenecek.
Turnuva kazananına atıksız yaşam ürünleri içeren bir hediye paketi verilecek.
31 Temmuz 2023 Pazartesi günü saat 12:30’da BİLTAM binasında yer alan Sürdürülebilirlik Ofisi’nde gerçekleştirilecek olan turnuva için kayıt gerekli olup, turnuvaya buraya tıklayarak kayıt olabilirsiniz. Katılım 10 kişi ile sınırlıdır.
Görüşmek üzere!
Turnuva Yeri: İstanbul Medeniyet Üniversitesi Sürdürülebilirlik Ofisi, BİLTAM 5. Kat No:518
İMÜ Kuzey Kampüs, Ünalan/İSTANBUL
Turnuva Saati: 12:30
Mangala Hakkında
Mangala, bir Türk zekâ ve strateji oyunudur. Kaşgarlı Mahmut’un Divan-ı Lügat’it Türk’de sözünü ettiği Köçürme Oyunu’nun, binlerce yıllık geçmişi olduğu düşünülmektedir. Arkeolog Flinders Petrie, Mısır’da İ.Ö. 1400 yıllarından kalma üç sıralı ve on dört delikli bir mangala tahtası bulmuştur. Oyunun 4000 yıllık bir taşı da Kazakistan’da Dastarbaşı’nda bulunmuştur. Tarihi araştırmalar Mangala Oyunu’nun Sakalar, Hunlar ve Göktürkler döneminde de oynandığını göstermektedir.
16.yüzyıldan başlayarak Türk minyatürlerinde mangalaya ait tasvirler yer almıştır. Batılı kaynaklarda ise mangaladan ilk kez 1694’te İngiliz oryantalist Thomas Hyde’nin bir kitabında bahsedilmiştir.
Pek çok farklı coğrafyaya yayılan oyun, oynanan bölgelerin kendi kültürel kimliklerine göre bazı oyun kuralları kazanmıştır. Örneğin; avcı toplayıcı toplumlarda taşlar genelde “tohum” adını almakta, taşları hareket ettirme ise; “tohum saçma” olarak ifade edilmektedir. Türk mangalası ise; bir strateji ve savaş oyunu özelliği taşımakta ve taşlar “asker” olarak görülmektedir. Benzer şekilde, pek çok örnekte taşların alındığı çukura taş bırakma kuralı yokken, Türk Mangalası’nda alınan taşların bir tanesinin kendi otağına, yani çukuruna bırakılmaktadır. Bu kural, Türk sosyal hayatındaki baba ocağına sahip çıkma geleneğinin bir tezahürüdür.
Türk Mangalası aslında bazı kavramları da sembolize etmektedir. Oyunda 12 oyuk bir yıldaki 12 ayı, oyuklarda yer alan her bir 4 taş 4 haftayı sembolize eder. Ayrıca sağ ve sol kısımlarda yer alan hazineler ise Doğu ve Batı’yı ifade etmektedir.
Türkiye’nin moderatörlüğünde Kazakistan ve Kırgız Cumhuriyetiyle birlikte ortak dosya olarak sunulan “Geleneksel Strateji ve Zekâ Oyunu: Togyzqumalaq, Toguz Korgool, Mangala/Göçürme” 17 Aralık 2020 tarihinde UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne kaydedildi.
Plastiksiz Temmuz etkinlikleri çerçevesinde ”standartlara uygun olarak üretilmeyen plastik oyuncakların kanserojen madde içerebileceği ve merkezi sinir sistemini, cildi, karaciğeri, bağışıklık sistemini ve üreme sistemini etkileyebileceği”ne dikkat çeken İMÜ Sürdürülebilirlik Ofisi, çocukları bu tehlikelerden korumak için oyuncaklarda ilk tercihin ahşap ve bambu gibi doğal malzemelerden yapılan oyuncaklardan yana yapılmasını öneriyor.